Ron Deblaere en Gabrielle Petit

Patrick Demarest

08/11/2021
Actua

Ron Deblaere, zaakvoerder bij kunstatelier Eohipus is een welbekende kunstenaar in Lichtervelde, denk maar aan het vredesmonument vlak voor de kerk in Lichtervelde of de liedjeszanger aan de bibliotheek. In november brengt Ron een tentoonstelling rond Gabrielle Petit, een verzetsheldin uit de eerste wereldoorlog.

Het waargebeurde verhaal van Gabrielle leest als een oorlogsroman. Ron raakte eind jaren ’70 gefascineerd door het standbeeld van deze statige vrouw, toen hij over het Sint-Jansplein in Brussel liep. In 2016, na een documentaire op VRT van Marc De Geest naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de executie van Gabrielle, liet het verhaal Ron niet meer los. Hij koestert een zekere adoratie voor deze vrouw, en na het lezen van de biografie in 2018 van Sophie De Schaepdrijver ontsproot het plan iets te doen rond deze verzetsheldin.


In 1893 wordt Gabrielle Petit geboren als kind van gegoede burgerij. Haar moeder sterft als ze acht jaar oud is, haar vader kan de zorg niet aan, verwaarloost haar en haar zus en algauw raken ze aan lager wal. Samen komen ze terecht in een weeshuis in Brugelette. Op 15-jarige leeftijd, het leven in het weeshuis moe, verhuist ze naar Brussel waar ze na verschillende jobs uiteindelijk terechtkomt in een café in Brussel. Daar leert ze een soldaat kennen. Gabrielle volgt de opleiding aan het Rode Kruis en krijgt zo meer vrijheid om rond te reizen. Ze volgt haar soldaat op de SS Kopenhagen naar Engeland. Op dat schip leert ze een man kennen die spionnen rekruteert voor de geallieerden. Uiteindelijk, in augustus 1915 zet ze een netwerk van spoorwegspionage op, tussen Doornik en Rijsel. Ze schrijft alles in minuscule letters op sigarettenpapier, waarna ze het thuis herschrijft en doorgeeft.

Helaas, één van de koeriers is een dubbelspion en verklikt haar bij de Duitsers. Op 2 februari 1916 wordt ze aangehouden en opgesloten in de gevangenis van Sint-Gillis. Ze wordt ter dood veroordeeld en op zaterdag 1 april 1916 wordt ze in een rijtuig naar de Nationale schietbaan gevoerd waar ze sterft door de afgevuurde kogels van het executiepeloton. Ze wordt in een anoniem graf begraven, op Hemelsvaartdag in 1919 wordt ze herbegraven en onder massale belangstelling begeleid naar de begraafplaats van Schaarbeek.


Uit dit verhaal maakte Ron Deblaere zo’n vijftigtal tekeningen, waaronder vijf linosneden, onder andere het portret van Gabrielle in tricolore, en de inundatie van de Ijzervlakte in oktober 1914.  Een soldaat overschouwt de vlakte, een beeld dat Ron doet denken aan zijn opa die daar gestreden heeft. Verder is er een buste van Gabrielle naar één van de twee foto’s die er zijn van haar. De voorzitter van de Nationale Strijdersbond van België, de heer Leon De Turck, leent een tekening uit, onthuld door zijne majesteit koningin Mathilde, voor de tijd van de tentoonstelling.


De tentoonstelling vindt plaats in het gemeentehuis van Lichtervelde.

Vanaf vrijdag 12 november tot en met 10 december, tijdens de openingsuren van het gemeentehuis.

Ron maakte afdrukken van zijn linosneden, er is een beperkte oplage van twintig mappen die te koop worden aangeboden en waarvan de opbrengst naar ‘Kom op tegen kanker’ gaat.